31 Ekim 2019 Perşembe

Yabancılaşma

Marx maddi üretim araçlarına sahip olan sınıf, fikri üretim araçlarına da sahiptir der. Bu bağlamda; kavramlar soyutlandığı tarihsel çağdaki egemen sınıfın ideolojik izlerini, bakış açılarını taşır. Marx’a kadar yabancılaşma kavramı, kâh ruhun maddeye dönüşümüyle kâh öznel ruhla, mutlak ruh/tin arasındaki bütünleştirilmeyle ilişkilendirilir. Feuerbach’a kadar yabancılaşmayı ortaya koymaya ve aşılmasına dair idealizm hakimdir.

Marx Feurbach’ın teorik çabasının dinsel yabancılaşmanın ufkunu aşamamasından, eleştirinin temelinin dine yöneltmesini, idealizmin kurgusundaki dünyayı maddi temele oturtmanın yeterli olamayacağını, dünyanın ve sistemin kendi işleyiş yasalarında, çelişkileriyle açıklanmayla tamamlanması gerektiğini belirtir.

“Feuerbach, dinsel kendine-yabancılaşma olgusundan, dünyanın biri dinsel, biri yersel dünya olarak ikileşmesi olgusundan hareket ediyor. Yaptığı iş, dinsel dünyayı layik temeline oturtmaktan ibarettir. Oysa bu layik temelin kendi kendisinden kopması ve kendisini bağımsız bir diyar olarak hayal alemine yerleştirmesi olgusu, ancak bu layik temelin kendi kendisini bölmesi ve kendi kendisiyle çelişmesi ile açıklanabilir.’ Marx, Alman İdeolojisi 

Marx’ın yabancılaşmaya yaptığı özgül katkı; idealist biçimlerinden, kaba matertalist biçimden ayrırarak; iş bölümü ve özel mülkiyet gibi kavramların öncüllüğünde ,toplumun sınıflara bölünmesine vurgu yapar. Yabancılaşmış emek, yabancılaşan bilinci ve biçimlerini yaratır. 

Yabancılaşma; insana aykırı ilişkilerin hüküm sürdüğü bir dünyada özellikle son mülkiyet-üretim biçimi olan kapitalizm de yaşamın her alanında genlerimize kadar ulaşan bir illet halini alıyor. Emeğin ikili karekteri -kullanım,değişim değeri- üretenin kendi emeğinin kendinden bağımsız bir hal alması yabancılaşmasının meta ayağını oluşturuyor. Meta yabancılaşmanın maddi yüzüdür, işçinin alınteriyle ürettiği ürünün kendinden bağımsızlaşması, kendine karşı bir güç olarak karşında durmasıdır, İşçi sermaye için ürettiği ölçüde kendine, topluma, emek ürününe de bir o kadar yabancılaşır. 

Toplumsal bir sorunun bertaraf edilmesi; sorunu yaratan durumların kaynağına inilmesi, nesnel duruma uygun çözüm önerileri ve pratik mücadele süreçlerini beraberinde getiriyor. Marx yabancılaşmanın ortadan kaldırılabilmesini; emeğin özgürleşmesine başka bir deyişle; dünya ezilenlerinin, mülkiyetten yoksun bir halde bırakılmasına ve yabancılaşmanın yaşamın tüm yönlerinde ezilenler için gittikçe ağırlaşan bir hal almasına bağlamasına ve evrensel açıdan işçi sınıfının iktidar olmasıyla mümkün olacağını belirtiyor. İşçi sınıfının evrensel kurtuluşu, yabancılaşmış emeğin ortadan kalkması, yabancılaşmış bilinci ve biçimlerini ortadan kaldıracağını belirtir. 

İnternet, Sosyal Medya bağlamında yabancılaşma 
Popülerlik, popüler olma isteği sistemin bize dayattığı bireyciliğin, egoizmin, yabancılaşmanın bir parçasıdır. Bu biçim bir bireycilik ideolojisi egemen sınıfın sözcüleri tarafından besleniyor. Egemen sınıfların çocuklarını yaşam tarzları, hobileri, gezdiği mekanlar, kullandığı arabalar ve lüks tüketim malzemeleri, Gençliğin bazı kesimlerinde ona benzeme, onun gibi yaşama dürtüsü gençlerimizin stratejisi oluyor. Bu topraklardaki devrimci hareketlerin, sınıfla olan bağının cılızlığı, devrimcilerin 'toplumsal muhalefeti' arkalarından sürükleyemediği, bağımsız sınıf çalışmasının üretilememesi gençliğin savrulmasının önemli nedenlerindendir. Özellikle genç kuşağın önemli kesiminde sosyal medyaya gereğinden oldukça fazla bir zaman harcanıyor. Yüzlerce fotoğraf video paylaşmının yanında beğeni/takipçi artması için tanımadıkları kişileri eklenmesi gençlerimizi popülerizmin ‘kölesi’ yapıyor. Bu tarz çoğunluktan ziyade konuşacak, içini dökecek biri birini aradığında; gerçek dostluğun, ortak acıları ve yoksunlukları paylaştığın insanlarla aranda kopmaz bir toplumsal bağ olduğu ve bu bağın yüzeysel bir kalabalığa her zaman yeğ tutacağı hayat bize defalarca öğretiyor. Diğer yandan internet bir araçtır, ilgi duyduğumuz alanlarda araştırma yapmamıza, dünyanın herhangi bir yerindeki konferansa, seminer ya da herhangi bir toplumsal etkinliğe bağlanmamıza, müzik aracı çalmayı öğrenmemize ve uygun kullanımında daha bir çok alanda gelişime fayda sağlar. Genelde internetin özelinde ise sosyal medya ya dair eleştiri, internetin kendisine değil, onu kullanma biçiminedir,

Kapitalizm işleyiş yasalarına uygun, sistemi meşrulaştırıcı; hukuk, siyaset, kültür, aile ve dinde kendi biçimini yarattı. Burjuvazinin işçi sınıfına olan zor aygıtı/diktası yanında ezilen sınıflara zihinsel araçlar vasıtasıyla;nasıl düşünmesi gerektiği, sistem içi sağ-sol politik figürler, tüketim kültürü dayatmasıyla, çeşitli kredilerle geleceğin ipotekleştirilmesi, halkın temel sorunlarını çözebilecek, halkın kendi kendini yönetimi  iddiasındaki gerçekte sermayenin çeşitli odaklarının temsil edildiği parlementolar gibi çeşitli kurum ve ilişkileri sınıfsal gerçekçiliği örten ağlarını inşa etti. Yabancılaşmanın aşılabilmesi, emeğin özgürleşebilmesi; işçi sınıfının iktidar olabilmesine bağlıdır.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder